Thursday, July 31, 2008

Geheimen Antikythera-mechanisme onthuld

Antieke kalender telde ook Olympische Spelen
BRUSSEL - Het beroemde Antikythera-mechanisme duidde de Olympische Spelen aan en telde Corinthische maanden.
Archeologie
Het raadselachtige mechanisme dat in 1901 uit de Middellandse Zee werd opgehaald, heeft nog enkele geheimen prijsgegeven. Het complexe raderwerk van tandwielen, wijzerplaten en pinnetjes uit de tweede eeuw voor Christus is na ruim twee millennia zo aan elkaar geroest en gefragmenteerd, dat de rol van de individuele wielen nog moeilijk te achterhalen is. Nauwgezet onderzoek van de onderdelen en scannerbeelden van het bronzen materiaal maakten eerder al duidelijk dat het mechanisme de datum en de standen van de zon en de maan weergaf en mogelijk ook van de planeten.
Een van de wielen geeft de verduisteringen van de zon en de maan aan, bevestigt een recentere analyse van de scannerbeelden door Tony Freeth van het Antikythera Research Project in Cardiff en collega's uit de Verenigde Staten en Griekenland. De eclipskalender blijkt in een periode van vier eeuwen honderd data perfect te voorspellen, melden de onderzoekers deze week in het wetenschappelijk blad Nature.
Het mechanisme blijkt ook een nauwkeurige olympische kalender te bevatten, die de vierjarige cyclus van olympiaden weergeeft en de namen van de verschillende weerkerende pan-Hellenistische spelen. Het complexe raderwerk verbindt de cycli van menselijke activiteiten (de spelen) met de hemelse cycli.
Maar de opmerkelijkste nieuwe ontdekking heeft te maken met de twaalf maanden op de kalender van het Antikythera-mechanisme. De namen van zeven van die maanden en hun volgorde blijken namelijk overeen te komen met die van een antieke Corinthische kalender.
Het Antikythera-mechanisme was dus vermoedelijk gemaakt voor gebruik in Corinthe of in de Corinthische kolonies in Noordwest-Griekenland of in Syracuse op Siciliƫ. En niet voor op het eiland Rhodos, waar men eerder dacht dat het mechanisme vandaan kwam (DS 11 januari 2007).
Een mogelijke oorsprong in Syracuse versterkt het vermoeden dat er een verband is tussen het Antikythera-mechanisme en een mechanisch planetarium dat de Griekse geleerde Archimedes van Syracuse zou uitgevonden hebben in de derde eeuw voor Christus en dat eeuwen later door de Romeinse staatsman Cicero is beschreven.
De wetenschappers waren ook verbaasd dat de kalender bestaat uit maanden die niet allemaal even lang zijn, en dat sommige jaren een dertiende maand tellen. De schrijver Geminos uit de eerste eeuw voor Christus had zo'n kalender met ongelijke maanden beschreven, maar het werkelijke bestaan ervan werd tot nu toe in twijfel getrokken.
'De nieuwe bevindingen tonen dat een eerdere reconstructie van het mechanisme moet aangepast worden', besluiten de onderzoekers. (kidr)
(Bron: DS 31/07/84)

No comments: