Kippenvel van voorvader uit de bronstijd
BAD GRUND - De nazaten van een familie uit de bronstijd blijken vlakbij het graf van hun voorouders te wonen. Een pas geopend museum in de Harz toont de skeletten van de oudste familie ter wereld en slaat een unieke brug tussen heden en verleden.
Hoe het is om oog in oog met je voorvader te staan, die drieduizend jaar geleden op dezelfde plek in de wereld heeft gewoond? Er zijn maar twee mensen op de wereld die dat kunnen vertellen en Manfred Huchthausen (58) is er één van. In het net geopende museum in Bad Grund in de Harz staat de bebaarde Duitser naast een kopie van M1, zoals archeologen het skelet van zijn waarschijnlijk eveneens baard dragende voorvader hebben genoemd.
Omdat het genetisch erfgoed uit de botten van de bronstijdmens en de man uit het computertijdperk op een beslissend punt overeenstemmen, is Huchthausen nu samen met zijn tien jaar jongere dorpsgenoot Uwe Lange wereldrecordhouder: ze zijn de eigenaars van de langste stamboom ter wereld. Waar andere stambomen maximaal tot de 15de, 16de eeuw teruggaan, gaan die van de onderwijzer en de landmeter uit het dorpje Förste zo'n 120 generaties ofwel 3000 jaar terug. 'Als ik daar aan denk, krijg ik spontaan kippenvel', zegt Huchthausen.
Driehonderd mensen uit de omgeving van Osterode in de Harz, die zeker wisten dat hun familie al drie generaties in de buurt woonden, deden vorig jaar vrijwillig mee aan een DNA -test. De onderzoeksmethode die meestal wordt ingezet om een misdrijf op te lossen, had deze keer een ander doel: onderzoekers van de universiteit Göttingen wilden erachter komen of de nakomelingen achterhaald konden worden van 40 skeletten uit de bronstijd, die in de jaren tachtig in een grot in de omgeving waren gevonden.
Manfred Huchthausen (58), die les geeft op een beroepsopleiding, was één van de vrijwilligers. 'Het verhaal over de bronstijdmensen fascineerde iedereen in het dorp al jarenlang. De grot ligt nota bene op nog geen kilometer van mijn huis. Zoals de meeste van mijn buren in Förste, voel ik me erg verbonden met mijn heimat. Omdat ik hoopte een van de nakomelingen te zijn, deed ik mee. Ik had eigenlijk gedacht dat mijn test was mislukt, omdat ik die dag een hele droge mond had. Ik kon me niet voorstellen dat ze uit dat beetje wangslijm nog DNA konden halen.'
Niets bleek minder waar: de van nature bescheiden Huchthausen is in één klap wereldrecordhouder: omdat zijn DNA op cruciale punten identiek is aan dat van één van de gevonden skeletten, is hij in het bezit gekomen van de langste stamboom ter wereld.
Dat de genetische informatie in de botten in de Lichtenstein grotten behouden is gebleven, is te danken aan de klimatologische omstandigheden in de grotten, die wel wat op die van een iets te warme koelkast lijken: 8 graden Celcius bij een constante luchtvochtigheid bleek ideaal om het genetisch erfgoed 3000 jaar op te slaan. Uit het onderzoek kon behalve het DNA ook worden afgelezen dat de mensen goed gevoed en gezond waren en in hun leven weinig lichamelijke arbeid hadden hoeven doen. In tegenstelling tot eerdere aannames waren ze een natuurlijke dood gestorven. Ook uit de vondst van sieraden en offerresten is duidelijk geworden dat het waarschijnlijk ging op hooggeplaatste dorpsbewoners. De bevindingen uit het onderzoek zijn tentoongesteld in het nieuwe Höhlen Erlebnis Zentrum, waar bezoekers ook een kijkje kunnen nemen in een replica van de grot en zich kunnen laten fotograferen met de levensechte borstbeelden van de bronstijdbewoners. Directeur Reinhard Roseneck is trots de archeologische sensatie op deze manier voor een groot publiek te kunnen presenteren. Volgens Roseneck kan zelfs de afstamming van de Chinese keizerdynastieën niet op deze manier worden aangetoond. 'Hun stambomen gingen misschien nog verder terug, maar hun afstamming op grond van DNA konden ze natuurlijk niet bewijzen.'
Het spiksplinternieuwe museum is zo interessant omdat het een aantal wetenschappelijke disciplines in één keer weet te presenteren. Tijdens een bezichtiging van de oude druipsteengrotten krijgt de bezoeker een snelcursus geologie: hij leert hoe de aardschollen in de loop van miljoenen jaren zo zijn verschoven, dat de rotsbodem van de Harz vroeger ter hoogte van Madagaskar lag. In het museum boven de grond is de geschiedenis van de bronstijdbewoners samengevat en kunnen de kleinste bezoekers zelf een kijkje nemen in een unieke replica van de Lichtenstein grotten. De bronstijdbewoners, die in een afgescheiden hoek te zien zijn, gaan in audiologische fragmenten in gesprek met hun nakomelingen in het heden. Die op hun beurt komen tot leven in een pasgedraaide video, die op de muren van het museum wordt geprojecteerd. In de onlangs opgenomen film ontmoeten de twee directe afstammelingen Huchthausen en Lang aan de voet van de Lichtenstein grotten zo'n veertig andere verre verwanten van wie het DNA weliswaar geen volledige, maar wel zeer grote overeenkomsten vertoonde met dat van de bronstijdskeletten. Als de veertig zich verzamelen en als groep zwijgend richting de heuvel kijken waar hun voorvaders begraven lagen, slaagt het museum erin een emotionele brug tussen heden en verleden te slaan.
Dat Huchthausen net als zijn 119 voorvaders altijd in de regio Osterode is blijven wonen, vindt hij zelf niet zo vreemd. 'Het is hier zo mooi dat je hier toch eeuwig wil blijven wonen', lacht de diep gewortelde inwoner van Förste. 'En dat ik niet zo graag op reis ga als mijn vrouw, is dus waarschijnlijk genetisch bepaald.'
Het Höhlen Erlebnis Zentrum is in juli en augustus dagelijks open van 10 tot 17 uur. De rest van het jaar van dinsdag tot zondag en op alle feestdagen, behalve op 24 december.
An der Tropfsteinhöhle 1, Bergstadt Bad Grund (Harz).
Info: 0049 (0)5327829391
[Geschiedenis: De Lichtenstein grotten worden in 1972 ontdekt als archeologen naar de geheime gangen van een vroegere burcht zoeken. In 1980 ontdekken archeologen een grafkamer, waarin de skeletten van veertig mensen worden gevonden. Direct na de ontdekking doen de meest bizarre verhalen de ronde. Aangenomen wordt dat de mensen die er zijn begraven, het slachtoffer waren geworden van een gruwelijk bizar ritueel, waarbij mensen aan de goden werden geofferd. In 2000 wordt op basis van eerste genetische analyses vastgesteld dat het bij de skeletten om één familie gaat. In 2007 wordt door een grote gentest in de omgeving vastgesteld dat er nog altijd nakomelingen van de familie in de buurt wonen.]
No comments:
Post a Comment